Ronny Verhoeven – ERIKS

Beluister de podcast van Ronny

Tekst: Schrijfgerief (Belinda Bruzzese)

Een aantal maanden geleden besloot ERIKS Belgium – gelukkig voor ons –  een partnership op te nemen met X². En dat is geen toeval, want een waardevol verdediger van gendergelijkwaardigheid in dit bedrijf is Ronny Verhoeven. Zijn officiële functies zijn een mondjevol: Internal Prevention Advisor voor Health & Safety en Diversity & Inclusion-ambassadeur voor ERIKS Belux. Dringend tijd voor alweer een boeiend interview.

Een muzikale autodidact met wapenstok

Ronny vertelt dat hij zijn loopbaan begon als draaier-frezer in de metaalbewerkingsindustrie. Daarbij bleef hij altijd met een gezonde nieuwsgierigheid nieuwe dingen aanleren en zoeken naar wat hij graag deed. De laatste 20 jaar houdt hij zich vooral bezig met veiligheid en gezondheid op het werk. Hij is vader van vier kinderen, wat hij ook als een niet geringe opdracht beschouwt. Maar toch vooral voor zijn partner, zo blijkt: Ronny grapt dat het woord ‘mama’ staat voor ‘master management’. Hij noemt kinderen krijgen een zware maar leuke ervaring die je leven voorgoed verandert. Zeker ook in goede zin.

Onze gast is bovendien een geoefend gitarist, die ook in zijn muziek blijft zoeken naar nieuwe uitdagingen. Een instrument leren is volgens hem iets heel divers, waar veel aspecten aan zitten, en hij legt zelfs hier al de link met diversiteit en inclusie: ‘In muziek worden ervaringen gedeeld vanuit verschillende culturen, maar het kan altijd nog beter. Want ook in de muziek duwen mensen zichzelf in hokjes, en dat is jammer – zeker gezien de muziekgeschiedenis, die een opeenvolging is van nieuwe ervaringen en andere culturen.’

Dan volgt er een verrassing, want Ronny heeft daarnaast nog een originele hobby: hij is Filipijns krijgskunstenaar. Volgens hem bestaat de uitdaging bij deze sport erin om jezelf te verbeteren. De focus ligt vooral op het oefenen met het wapen, en je verdedigt jezelf al dan niet gewapend. Hij legt uit: ‘Het leuke is dat je start met een lange wapenstok, waardoor je lichaam via lange bewegingen de tijd krijgt om gewend te raken aan de handelingen die je hoort te doen. Ook interessant voor mensen die niet goed zijn met fijne motoriek. Net zoals bij alle krijgskunsten is het de bedoeling om jezelf van onderuit op te bouwen om jezelf beter te maken.’ Wat Ronny hierin ook erg aanspreekt: je leert om in te grijpen – of juist niet, naargelang van de situatie. Waar je thuis hoort en waar niet, en wat je wel of niet hoort te doen. Want soms is het beter om helemaal niets te doen’, zegt hij. Het ligt helemaal in Ronny’s karakter om te blijven leren, en dit aspect sluit hier mooi op aan. ‘Ja’, zegt hij, ‘maar je moet wel hulp verwachten: autodidact zijn is mooi maar het beperkt je ook. Je moet advies kunnen vragen van een mentor en nieuwe perspectieven aangereikt krijgen. Bij D&I geldt hetzelfde: je moet altijd openstaan voor eenieders perspectief.’

Krijgskunst: staat dat niet haaks op muziek? Of is dat een vooroordeel? Ronny vindt het alvast geen grote tegenstelling: ‘Het gaat telkens om situaties waarin je moet beslissen en met anderen samen moet werken: jouw eigen idee is niet heiligmakend, dus je moet luisteren naar de anderen. Bij krijgskunst is dat niet anders: je gaat pas vooruit in samenwerking met de ander. Het gaat over omgaan met wat zich aandient. Durven openstaan en durven te veranderen: dat moet je op alle vlakken blijven doen, want iemand anders heeft wellicht ook iets slims te vertellen.’

It takes a village… of 4 mama’s en papa’s

Onze gast heeft maar liefst 4 kinderen. Hij kijkt tevreden terug op zijn persoonlijke aandeel in de opvoeding. ‘Ik heb het geluk dat we het thuis zo goed hebben kunnen aanpakken. Met mijn eerste vrouw heb ik nog altijd een goede relatie, als moeder van mijn kinderen, maar onze beide nieuwe partners hebben de neuzen in dezelfde richting staan. Om maar te zeggen: mijn eerste vrouw en haar partner zijn meter en peter van mijn jongste zoon in mijn tweede huwelijk. Onze kinderen hebben dus het geluk dat ze vier ouders hebben, die er allemaal voor zorgen dat zij met sterke benen in het leven staan, met een sterk gevoel van zelfbewustzijn en het besef dat iets kunnen betekenen voor anderen.’ Is de opvoeding vanwege de vader dan ook niet heel belangrijk, naast die van de moeder? Ronny weet niet of dat wel zo is. Als kind van een alleenstaande moeder heeft hij zijn vader nooit gekend of gemist: ‘Het belangrijkste is dat je ouders hebt die van je houden en genoeg verbeeldingskracht hebben om er iets moois van te maken. ‘Papa en mama’ is één manier, maar ouderschap kan allerlei vormen aannemen. En wanneer ben je klaar voor kinderen? Eigenlijk nooit’, zegt onze gast. ‘Maar het is toch mooi dat zij kunnen leren van je stommiteiten als ouder’, grapt hij.

Ingaan op de uitnodiging

Ronny heeft naar eigen zeggen het geluk gehad 37 jaar geleden rechtstreeks uit zijn legerdienst door de RVA (voorloper van de VDAB, nvdr) naar ERIKS gestuurd te worden, en hij voelt zich hier al even lang thuis. Hij heeft dan ook de nodige kansen gekregen om te doen wat hij wou, en die heeft hij natuurlijk ook moeten grijpen. Dat laatste is volgens hem niet voor iedereen zo vanzelfsprekend. ‘Het heeft ook te maken met hoe je in elkaar zit, wat je van thuis hebt meegekregen, etc.  En we moeten vooral zorgen dat we meer variatie krijgen in onze manier van denken. Als je altijd maar dezelfde profielen uitkiest, krijg je altijd hetzelfde resultaat. Je moet je openstellen voor verschillende richtingen en de lat zelfs soms wat lager leggen om de drempel voor bepaalde mensen te verlagen. Nodig mensen ertoe uit, want sommigen gaan niet aan de slag zonder expliciet uitgenodigd te worden.’ Ronny heeft op dat vlak zelf altijd het goede voorbeeld gegeven: ook hij werd telkens uitgenodigd en hij ging erop in, met de mooie resultaten van dien.

Health & Safety: een hele ommezwaai

Laten we het eens hebben over het eerste luik van zijn functie: Internal Prevention Advisor voor Health & Safety. Het aanstellen van interne preventie-adviseurs is een verplichting die is opgelegd door de Belgische wet, zegt onze gast. De vorming die deze mensen moeten volgen, is afhankelijk van de grootte van het bedrijf en de risico’s die het met zich meebrengt. ‘Mijn belangrijkste taak in deze functie is het bedrijf helpen te voldoen aan de wettelijke voorschriften. Maar de grootste uitdaging is een cultuur te scheppen waarbij de gezondheid en veiligheid van de mensen voorop staan.’ Dit is trouwens niet alleen zijn taak, maar hij is wel de belangrijke factor in het coachen van mensen om op die manier te gaan denken. Het gaat trouwens ook om geestelijke gezondheid, dus zeker niet alleen over fysieke klachten die zich kunnen voordoen op de werkvloer. Ronny legt uit: ‘Het is een multidisciplinaire functie: we weten zelf niet alles maar kennen wel alle kanalen die ons kunnen helpen problemen op te lossen. De laatste 20 jaar is er op dat vlak heel veel veranderd – in heel positieve zin: in het begin stond het gesprek over psychosociale aspecten nog in zijn kinderschoenen en de problematiek werd serieus onderschat. Intussen komen anderen in het bedrijf zelfs al spontaan op voor de mentale gezondheid op het werk. Als je mentaal sterk en gezond in het leven staat, ervaar je het leven heel anders. Om het woord ‘geluk’ maar even te vermijden, dat sowieso subjectief is.’

Blijven leren

Het voorgaande loopt allemaal mooi parallel met hoe Ronny zelf in het leven staat. De rode draad is mensen een goed gevoel geven. ‘Dat klopt inderdaad, maar er ging wel een leerproces aan vooraf: het is zeker niet altijd zo geweest’, geeft hij ruiterlijk toe. ‘Een van de belangrijkste dingen is toegeven wat je beperkingen zijn en blijven leren. Ik heb op dit vlak een fantastische partner die me enorm geholpen heeft om dit te begrijpen – naast het ouder worden, en het hebben van kinderen, die je een spiegel voorhouden.’ Een van de mooiste uitspraken die Ronny ooit hoorde, komt van Muhammad Ali: ‘Als een man op zijn vijftigste nog altijd denkt zoals toen hij 18 was, heeft hij in al die jaren niets geleerd.’

Spiegelen met Diversity & Inclusion

Het tweede onderdeel van Ronny’s functie is Diversity & Inclusion-ambassadeur voor ERIKS Belux. Bij X² ligt het accent, zoals bekend, op gendergelijkwaardigheid, maar hoe zit dat bij zijn bedrijf en hoe pakt hij dit ambassadeurschap in de praktijk aan? Ronny geeft toe dat hij, toen hij voor het eerst de vraag kreeg, niet snapte wat het domein zoal behelsde. ‘Ik ben dan maar zelf gaan zoeken op basis van interne informatie vanwege HR, en collega Sarah Van Peteghem, vroeg me op een gegeven ogenblik of dit iets voor mij was. Toen ik eenmaal begreep dat de waarden waar het om draaide helemaal samenvallen met mijn persoonlijke waarden, kon ik me hier helemaal voor engageren. In het begin was het ook zoeken wat we als bedrijf specifiek konden doen, en wat er precies veranderd moest worden. En we hebben nog steeds een lange weg te gaan.’ Ronny vindt zelf dat hij zijn rol moet invullen door zo veel mogelijk te blijven leren en vooral mensen te coachen. ‘Diversiteit maakt ons sterk. Je moet dan ook mensen durven aan te spreken en vragen: is dat wel correct wat je daar zegt? Was het je bedoeling om het zo te zeggen? Ik stel vragen bij de woorden die ze soms gebruiken en de inhoud van wat ze zeggen.’ Ronny noemt zichzelf niet perfect, zoals niemand, ‘maar daarom moet je het ook aandurven mensen erop te wijzen dat ze vaak ondoordachte uitspraken doen. Ik zou zeggen: adem eens driemaal diep in voordat je iets zegt. En vraag je af: is het echt je eigen mening of praat je anderen naar de mond om niet buiten de groep te vallen?’

Nieuwsgierig naar de ander

D&I doet denken aan al wie niet beantwoordt aan het stereotype van de witte man van middelbare leeftijd – een beeld waarin Ronny zichzelf herkent. Het gaat erom mensen aan te trekken met een andere achtergrond, een ander geloof, etc. Hoe moeilijk is het om je te verplaatsen in de ander? Hoe kun je als witte man van in de vijftig de zwarte vrouw zien die het moeilijk heeft om iets te bewerkstelligen? Volgens onze gast gaat het om het volgende: ‘Ik denk dat je altijd vindingrijk moet blijven en nieuwsgierig moet blijven kijken naar iedereen, want elk individu is anders. Ik kan jou mijn perspectief wel tonen, maar dat betekent nog niet dat jij mijn perspectief ook begrepen hebt. Dat is tegelijk een van de mooiste en moeilijkste dingen ter wereld: jezelf openstellen voor de vraag hoe moeilijk iemand het heeft en of je je kunt inleven in zijn of haar standpunt.’  Het is volgens Ronny iets dat je moet ervaren om te weten hoe het werkt. Zelf werd hij ooit geconfronteerd met mensen in kansarmoede. Hij haalt een veelzeggend voorbeeld aan: ‘Op een bepaald moment ging ik geld afhalen bij een automaat. De klant vóór mij was een dame met een klein kindje. Ook zij kwam geld afhalen, maar het ging om slechts 5 euro.  Ze had via het loket wat geld op de rekening gezet en dat weinige geld had ze nu nodig. Ik dacht bij mezelf: ik kom hier een bedrag afhalen voor een goede fles wijn, maar deze dame heeft die 5 euro nodig om eten te kopen voor haar en haar kind. Dat was voor mij een belangrijke les: iedereen leeft anders en niet iedereen heeft evenveel geluk gehad als ik. Ik ben als blanke man geboren in een maatschappij waar heel veel aandacht is voor mensen zoals ik, maar zo vanzelfsprekend is dat dus niet.’ We vinden het alleszins mooi dat Ronny al zijn talenten – hoe hij ze ook verworven heeft – nu inzet om iedereen die niet aan de ‘standaard’ beantwoordt ook een plek te geven.

Veranderen doe je samen

Trouwe lezers weten intussen dat Wivina het boek The Good Guys aan het lezen is. Toevallig staan enkele dingen die Ronny hier vertelt letterlijk in dit boek, geschreven door twee middelbare witte mannen. Hun stelling luidt dat gelijkwaardigheid meer een mannenkwestie is dan een vrouwenkwestie. We willen graag van onze gast weten of hij dit ook zo ziet: zijn het de mannen die de stappen naar D&I moeten zetten, of is dat toch te kortzichtig? Want mannen lijken een beetje het gevoel te krijgen dat zij als groep op den duur gediscrimineerd zullen worden, stellen we. Daar is Ronny nu eens helemaal niet bang voor: hij lacht dat we daar nog ver vanaf zijn. Maar hij is alvast wel nieuwsgierig genoeg om het boek te lezen. Volgens hem is het ook geen mannen- of vrouwending maar een ‘samen-ding’, want veranderen doe je volgens hem samen, en niet apart binnen je eigen categorie. En daar kunnen we het alleen maar mee eens zijn.

Diverse faciliteiten

Waar ligt binnen Ronny’s D&I-gedeelte de grootste uitdaging? Is het aantrekken van voldoende vrouwelijke talenten, of iets anders? Voor hem betekent het in de praktijk dat hij de omstandigheden facilitair in orde brengt: bijvoorbeeld een lokaal voor borstvoeding inrichten volgens de regels van de kunst in plaats van een geïmproviseerde ruimte. En dit is natuurlijk ook gelinkt aan Health & Safety. “Maar het betekent vooral mensen overtuigen dat je soms anders moet denken: het gaat niet alleen over ‘we zoeken iemand technisch voor in ons technisch team’, want soms is het interessanter om iemand met veel talenkennis aan te trekken, bijvoorbeeld, die de ploeg talen kan leren, en andersom. Mijn vrouw is bijvoorbeeld manager in een bedrijf waar mannen dominant zijn, en zij zorgt mee voor een grotere diversiteit. Haar collega’s kijken er sindsdien anders naar. We moeten mensen stimuleren om te durven groeien. Sales support-mensen hebben misschien ook wel eens zin om technical sales te gaan doen maar durven de stappen niet te zetten. Nodig mensen hiertoe uit, zeg ik dan: durf maar.’ En daar hebben we die rode draad in Ronny’s leven weer.

Bucketlist: nee, bedankt!

‘Ik hou daar niet van’, lacht Ronny, wanneer we hem vragen of hij een bucketlist heeft. ‘Want je hoorde het al in het gesprek: zodra je een lijst maakt, beperk je jezelf eigenlijk al. En ik weet niet hoe ik over 5 à 10 jaar ga denken. Ik ga liever in op uitnodigingen die me worden aangeboden dan een beperkend lijstje vast te leggen.’ Geef hem eens ongelijk!

Bij sommige interviews stap je naar buiten en voel je je rijker dan toen je binnenging. Ronny is zo’n gast, en we begrijpen na dit gesprek dan ook heel goed waarom hij als ambassadeur werd gekozen voor D&I.