Ronnie Leten
Luister hier naar de volledige podcast met Ronnie Leten.
We hebben nog maar net de eerste golf van Covid-19 doorstaan, wanneer ik een afspraak heb met Ronnie Leten in zijn thuiskantoor. Koffiemachine, bibliotheek, werk- en vergadertafel: na een carrière van 35 jaar bij het wereldvermaarde Atlas Copco waar hij eindigde als CEO, is hij zeker niet ‘op rust’. Ronnie is nog steeds voorzitter van de raad van bestuur bij Ericsson, Epiroc en Piab. Hij zetelt in de raad van bestuur van SKF en is adviseur bij het transportbedrijf Essers.
Gelukkig, maar niet voldaan
De carrière van Ronnie kwam er niet van het ene op het andere moment. “Je wordt natuurlijk voor een stuk gevormd door je opleiding”, vertelt hij, “maar doen wat je graag doet, passie voor je werk, leidt je bijna vanzelfsprekend naar het volgende niveau”. Vandaag voelt Ronnie zich gelukkig, maar nog steeds niet voldaan. En net daar blijft hij de energie vandaan halen om verder te gaan.
Het menselijk aspect
Succesvol zijn en blijven doe je volgens Ronnie door oog te hebben voor het menselijke aspect. “Als CEO mag je niet enkel naar een zuiver rationele aanpak gaan. Zeker op dat niveau krijg je vaker dan je zou verwachten te maken met emoties. Je dient dus tussen je mensen te zitten, je deur altijd open te houden”. Ronnie nam dat zelfs letterlijk: zijn bureau stond tussen de andere burelen in. Hij wandelde zelf naar de keuken voor zijn koffie, nam zijn bezoekers mee naar het koffieapparaat, want daar kwamen andere gesprekken los. Over voetbal, de kinderen,… Net dat leidde tot een menselijke interactie. “Daardoor spreek je ook dezelfde taal.”
Wanneer je dan de wereld rondreist naar de verschillende plants, kom je uiteraard in werelddelen waar je de taal niet machtig bent. Ronnie vervolgt: “Maar ook dan is er nog altijd de lichaamstaal. Een goedkeurende blik, een bemoedigende knik. Bovendien investeert Atlas Copco in het doorbreken van de taalbarrière. Iedereen die Engels wil leren, krijgt daartoe alle kansen. Het kostenplaatje heeft nooit een rol gespeeld.”
Het bewaren van authenticiteit
Voor Ronnie bewaar je je authenticiteit vooral door te doen wat je graag en goed doet. “Iedereen heeft talenten. Het komt erop aan om die talenten bij jezelf te herkennen, zodat je weet wat er bij je past. Tom Boonen bijvoorbeeld zou nooit een goede klimmer zijn geworden. Door te aanvaarden dat hij een klassieke renner is, kon hij winnen en tot de absolute top doorbreken.”
“Je authenticiteit behouden begint met respect voor de ander”, gaat Ronnie verder. “Ga ervan uit dat mensen goed willen doen, want 99,9% wil dat ook. In een tuin groeit er soms ook iets waarvan je niet wil dat het er groeit. Daarom moet je af en toe ook eens weed control doen, of een plantje verplaatsen.”
Teamspirit bij een wereldorganisatie
“Walk the talk,” is het duidelijke antwoord wanneer ik vraag hoe je de teamspirit bij een wereldspeler erin kan houden. “De 20 tot 30 mensen met wie je dagelijks contact hebt, dienen ook je verspreiders te zijn. Spreading the gospel is een belangrijk aspect.” Ronnie gelooft daarnaast in free speech. Mensen de kans geven hun mening te delen. “Verbind je team door met hen te communiceren over het belang van elke klant.”
Met je team praten over het waarom speelt daarin een cruciale rol. “Wanneer je afscheid dient te nemen van mensen binnen je team, leg dan vooral uit aan diegenen waarvan je afscheid neemt, waarom ze het team moeten verlaten. Maar om de spirit bij de anderen erin te houden, is het belangrijk dat je ook aan hen uitlegt waarom je afscheid hebt genomen. Een noodzakelijke communicatie in een veranderingsproces van welke aard dan ook.”
Cultuur
Ronnie kwam als Belgische CEO in een Zweeds bedrijf, “alsof er niet genoeg Zweden waren.” (lacht) Dat vroeg om aanpassing. “Ik heb de Zweedse cultuur niet willen veranderen, maar heb geprobeerd ze te begrijpen.” Volgens Ronnie maakt dat deel uit van de integratie. Inzichten krijgen, leidt tot acceptatie, maar zonder dat je daarbij de regels en geplogenheden uit het oog verliest.
De uitdaging om gendergelijkwaardig te ondernemen
Ronnie is mede-auteur van de gedragscode voor gendergelijkwaardig ondernemen binnen het kwaliteitslabel dat we bij X² ontwikkelden. “Om onze welvaart in stand te houden, is het belangrijk dat we alle talenten in onze maatschappij aan bod laten komen, mannen én vrouwen. Daarom moeten we met alle spelers aan tafel gaan zitten.” Een belangrijke taak is hier weggelegd voor de opvoeding en het onderwijs, volgens Ronnie. Op die manier kan je de instroom bevorderen.
Ronnie gaat verder: “Het is ook erg belangrijk voor ieder van ons om focus te houden op wat we willen. Stel scherp op de job die je graag wil uitoefenen, stel daarvoor je prioriteiten. Die focus is wat het verschil zal maken.”
Daarnaast is er nog het aspect van de herverdeling van de thuistaken. Zweden staat daar al heel wat verder in dan Vlaanderen. “Inzicht komt voor kunnen”, gaat Ronnie verder. “Mijn zonen (35 en 37 jaar nvdr) gaan er op een heel andere manier mee om dan mijn generatie. Zij balanceren veel beter.”
Inzichten door Covid-19
Misschien kan Covid-19 mee aan de wieg staan van veranderingen die net vrouwvriendelijk zijn. Bij wereldspeler Atlas Copco is reizen een belangrijk onderdeel van de job.
Ronnie was jaarlijks zo’n 180 dagen op reis. 180 dagen van huis zijn, is voor vrouwen vaak familiaal een groot obstakel, wat het dan weer moeilijk maakt om verder te groeien in de carrière.
Covid-19 heeft ervoor gezorgd dat het op dit moment anders moet, en dus ook anders kan. Telemeetings horen bij het nieuwe en wettelijke normaal, waardoor het vele reizen alvast geen obstakel meer hoeft te zijn.
“Hoe desastreus Covid-19 ook was, het zorgde ook voor ganse transformaties”, eindigt Ronnie zijn inzicht.
De Atlas Copco Nationaliteit
Gendergelijkwaardigheid wordt nog vaak gelinkt aan veranderingen voor vrouwen, terwijl X² ook mannen wil betrekken.
Ronnie legt uit: “Alles begint met mindset. Ons hoofd bepaalt vaak wat we doen. Misschien moeten we erover nadenken om het woord ‘gender’ weg te laten en enkel over gelijkwaardigheid van de mens te spreken.”
Ronnie werd er tijdens zijn carrière wel eens op aangesproken dat promoties gerelateerd werden aan afkomst en dat inclusie binnen Atlas Copco geen realiteit was. Om daar komaf mee te maken riep hij een nieuwe nationaliteit uit. De Atlas Copco Nationaliteit, met zijn eigen vlag en een echte nationale feestdag, die jaarlijks wordt gevierd. “We creëerden daardoor onze eigen gelijkwaardigheid, waardoor verschillen in afkomst totaal geen rol meer speelden en alles draaide rond de waarden van het bedrijf.”
Bewuste keuzes
“Voor mijn 40ste heb ik heel weinig gereisd”, antwoordt Ronnie op mijn vraag of hij een afwezige papa was. “Toen de kinderen klein waren, reisde mijn vrouw, door haar job bij BP, vaker dan ik. Tot hun 14, 15 jaar was ik een aanwezige papa.” En hij vervolgt: “Ik heb toen een bewuste keuze gemaakt, ondanks het feit dat men me zei dat ik daardoor kansen zou missen. Maar uiteindelijk kies jij als individu hoe jij leeft, en werkt, en bent. Dat kan niemand anders voor je bepalen. En dat heb ik altijd gedaan.” Ronnie vervolledigt: “De keuzes in mijn leven zijn sterk ingegeven door het willen onafhankelijk blijven van anderen, zowel mentaal als financieel. Ik ben dankbaar voor de mogelijkheden die ik heb gehad, maar wou nooit diegene zijn die voor alles dank je wel moest zeggen.”
Het hoofd leegmaken
Wanneer je zo’n druk bestaan als Ronnie Leten hebt geleid, is het belangrijk dat je ook af en toe het hoofd kan leegmaken. Voor hem was dat thuiskomen. Met zijn echtgenote en de kinderen, of met vrienden gaan fietsen. Hoewel hij aan rust zelf minder behoefte bleek te hebben. “Ik ben altijd voor iedereen beschikbaar geweest”, vertelt hij. “Mijn telefoon staat nooit uit, behalve wanneer ik in een vergadering zit, dan staat hij wel op stil. En omdat iedereen dat weet, word ik ook nooit gebeld voor onnozelheden. Ik heb me zeker nooit moeten verstoppen. Iedereen – buiten misschien een overijverige verkoper (lacht) – ging en gaat daar nog steeds respectvol mee om.”
Bucketlist
“Er zijn nog veel dingen die ik graag wil doen, maar op de top staan van de Mount Everest hoort daar niet onmiddellijk bij. Wat ik hoop, is dat ik datgene wat ik vandaag graag doe, kan blijven doen. Dat ik en mijn omgeving gezond blijven. Carpe Diem, zowel privé als professioneel. En dan ben je gelukkig, maar hopelijk nooit voldaan.”
En met die haalbare bucketlist neem ik afscheid van een boeiende man, die door zijn eenvoud en toegankelijkheid alleen al, ontzettend inspirerend werkt.
Interview met Ronnie Leten, voorzitter van de raad van bestuur bij Ericsson, Epiroc en Piab. Hij zetelt in de raad van bestuur van SKF en is adviseur bij het transportbedrijf Essers.