Liesbeth Vandenrijt over krapte op de arbeidsmarkt
Benny, Willy en Kenny. Je fronst misschien je wenkbrauwen bij deze – op het eerste gezicht – nietszeggende namen. Maar niets is minder waar, dat bewijst Liesbeth Vandenrijt van Motmans & Partners. “Benny, Willy en Kenny vertegenwoordigen de vereisten bij een aanwerving: wie je bent, wat je wilt en wat je kent. Daarbij zeggen Benny en Willy tegenwoordig meer dan Kenny. Zeker in tijden van krapte op de arbeidsmarkt.”
“Waar het op neerkomt, is dit: we zien een duidelijke shift bij de aanwerving van mensen”, legt Liesbeth uit. “Waar mensen vroeger werden gekozen op basis van bepaalde vaardigheden of hun kennis, is dat nu minder het geval. Wat tegenwoordig eerder succes voorspelt, zijn de persoonlijkheid, de motivatie en de attitude van mensen.”
“Dat is een belangrijke vaststelling als we kijken naar de manier waarop selectieprocedures nu nog gebeuren. Wat je niet kent, kan je altijd bijleren. Maar wie je bent als persoon en wat je motiveert, zijn zaken die niet zomaar veranderen. Toch zien we dat veel bedrijven nog te gefixeerd zijn op de parate kennis van een kandidaat. Stel: je bent als bedrijf op zoek naar een IT-er en hebt de policy dat medewerkers tweetalig moeten zijn. Je vindt een fantastisch gemotiveerde kandidaat maar… hij spreekt geen Frans. Dus wordt hij niet gekozen. Als we klagen over de krapte op de arbeidsmarkt, maken we hier dan geen belangrijke denkfout?”
Het archaïsche cv
“Tegenwoordig zou bij een aanwerving de motivatie van een kandidaat doorslaggevend moeten zijn. Je kan dan nog de primus van de klas zijn geweest. Stel dat je alle vaardigheden en kennisvereisten voor een job bezit, maar je wordt echt niet gelukkig van competitie. Dan zal het op sommige plekken gewoon niet lukken. Wat ik wil zeggen is: er komt meer kijken bij succesvol zijn in je job dan kennis alleen.”
“Kenny haalt het helaas wel nog te veel van Benny en Willy. Interviews zijn nu vaak heel biografisch opgebouwd. De harde criteria worden afgevinkt, het curriculum wordt overlopen. Dat woord an sich, uit een ander tijdperk, toont al hoe voorbijgestreefd die insteek is. Het cv mag niet het uitgangspunt zijn bij een sollicitatie. Het cv vertelt je alleen meer over Kenny, maar Benny en Willy blijven onzichtbaar.”
“Ik zou zelfs durven te gaan naar een blind audition”, zegt Liesbeth. “Een cv kan ons afleiden. We zijn subjectieve wezens en maken automatisch connotaties met gender, afkomst, leeftijd en ook werkervaring. Maar dat zijn geen factoren die succes met zekerheid voorspellen. Het kan ons afleiden van een juiste matching.”
Ook Peter Parker is een held
“Het is belangrijk dat werkgevers die switch maken. In plaats van zich af te vragen of iemand alles kan en kent, is het belangrijker om te achterhalen of iemands drijfveren en motivatie goed zitten. En of hij of zij de competenties en persoonlijkheid heeft om binnen een bedrijf het juiste puzzelstukje in te vullen. Kennis is bovendien relatief geworden. Veranderingen volgen zichzelf exponentieel snel op. Als je afstudeert en je schoolt je niet meer bij, dan ben je binnen tien jaar waardeloos op het vlak van kennis.”
Waarom die switch net nu zo belangrijk is? “Simpel”, meent Liesbeth. “Jaren geleden hadden werkgevers de luxe van een verzadigde arbeidsmarkt. Er waren meer talenten dan vacatures. Toen had je als bedrijf de luxe om zelf criteria te bepalen, en werden parate kennis en vaardigheden belangrijke selectiecriteria.
Dat is zo ingesleten dat het nu moeilijk is om omgekeerd te redeneren.”
“Terwijl dat toch moet. We zitten met een krapte op de arbeidsmarkt en moeten heel anders denken dan in tijden van overvloed. Maar we denken nog op dezelfde manier als toen we te veel talent hadden. We zouden beter inzetten op talentontwikkeling. Neen, je hebt de kant-en-klare medewerker niet voor je zitten. Maar wel iemand met verborgen talenten. We moeten die talenten leren oppikken en ontwikkelen.”
“Dat is wat wij bij Motmans & Partners de trainable gap noemen; durf in te zetten op de groeimogelijkheden van kandidaten wanneer je ziet dat zij de nodige gedrevenheid en motivatie bezitten, en als persoon echt binnen je bedrijf passen. Dat werpt zijn vruchten meer af dan je blindstaren op vastgelegde vereisten. Niemand zou in eerste instantie denken dat de saaie Peter Parker een superheld zoals Spiderman kan zijn. Toch bezit hij uitzonderlijke talenten waar niemand van af weet. Die mensen heb je nodig tijdens de krapte op de arbeidsmarkt.”
Geen gouden kooitje
“Jongeren zijn zich wel al meer bewust van Benny, Willy en Kenny. En plaatsen hen al in de juiste volgorde van belang. Zij zijn op zoek naar meer, zowel in hun leven als in hun job. Zij willen variatie, persoonlijke ontwikkeling, een goede work-lifebalans en absoluut niet in een gouden kooitje vastzitten. Ze zoeken een waardenfit met een plek waar het goed werken is. Geef hen die mogelijkheden en zij zullen het beste van zichzelf geven. Zet daarom, net zoals zij, Benny en Willy centraal en zet in op het schaarse talent. You don’t build business, you build people. And they build your business. Je medewerkers zijn de belangrijkste assets om het als ondernemer te maken. Hen op een andere manier dan Kenny bekijken, loont echt.”